Oto 15 pokarmów uważanych za najzdrowsze, według badań w Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej.

Istnieje wiele diet, które promują odchudzanie, czasem w niezdrowy sposób. Zrozumienie, które pokarmy są zdrowe i próba włączenia ich do naszej diety jest szczególnie istotne.

Dieta składająca się ze zdrowych elementów połączonych w odpowiedni sposób, zbilansowana i indywidualnie dopasowana jest istotą zdrowego odżywiania.

Poniżej produkty które zasługują na szczególną uwagę:

 

1. Orzechy i ziarna

Migdały

Migdały są bogate w składniki odżywcze, w tym magnez, witaminę E, żelazo, wapń, błonnik i ryboflawinę. Pomagają utrzymać zdrowy poziom cholesterolu. Mają więcej błonnika niż jakikolwiek inny orzech.

Orzech brazylijski

Orzechy brazylijskie to jedne z najzdrowszych orzechów na świecie. W Brazylii nazywane są „castanhas-do-pará” - co tłumaczy się jako „kasztany z Pará”. Pará to stan w północnej Brazylii. Są bogate w białko i węglowodany. Są również doskonałym źródłem witaminy B-1 (tiaminy), witaminy E, magnezu i cynku. Zawierają ogromne ilości selenu który jest niezbędny do utrzymania funkcji tarczycy.

Soczewica

Soczewice stosuje się w wielu kuchniach na całym świecie. Popularna jest zwłaszcza w krajach Azji Południowo-Wschodniej, takich jak Pakistan, Nepal, Bangladesz, Indie, Bhutan i Sri Lanka.

Soczewica wymaga długiego czasu gotowania. Jest źródłem dobrze przyswajalnego białka, a także obniżającego ciśnienie krwi potasu i niezbędnego dla kobiet w ciąży kwasu foliowego.

Naukowcy z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie znaleźli w soczewicy (a także w innych roślinach strączkowych, warzywach i owocach) taniny - związki mogące chronić organizm przed nowotworami, m.in. spowalniając tempo podziału komórek nowotworowych.

Owsianka

Owsianka to zupa lub kleik przyrządzony z płatków owsianych i mleka lub wody. Zainteresowanie płatkami owsianymi znacznie wzrosło w ciągu ostatnich 20 lat ze względu na korzyści zdrowotne.

Badania wykazały, że zawartość błonnika znajdującego się w zbożach pomaga obniżyć poziom cholesterolu.

W 1997 r. Food and Drug Administration (FDA) zgodziło się, że żywność z wysokim poziomem płatków owsianych lub otrębów owsianych może zawierać dane na etykietach dotyczące ich korzyści sercowo-naczyniowych.

Owies jest bogaty w złożone węglowodany, a także błonnik rozpuszczalny w wodzie, który spowalnia trawienie i stabilizuje poziom glukozy we krwi. Owsianka jest bogata w witaminy B, kwasy tłuszczowe omega-3, kwas foliowy i potas.

Zarodki Pszenne

Zarodki pszenne są otrzymywane z dolnych części ziaren pszenicy. Podczas produkcji białej mąki, w procesie oczyszczania ziarna są one odrzucane wraz z otrębami. To powoduje, że biała mąka jest pozbawiona najcenniejszych składników odżywczych. Te pozostają właśnie w zarodkach i otrębach.

Zarodki pszenicy to bogactwo błonnika, białka roślinnego i nienasyconych kwasów tłuszczowych. Dzięki temu są one nie tylko pożywne, ale też bardzo zdrowe. Zarodki pszenne zawierają całą gamę witamin z grupy B, które odpowiadają m.in. za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, piękną skórę i przemianę materii.

Dzięki obecności żelaza, regularne spożywanie zarodków pszennych „wzmacnia” krew i zapobiega anemii. Zawarty w zarodkach potas pomaga w regulacji ciśnienia krwi i napięcia mięśniowego, fosfor gwarantuje mocne kości i zęby, a magnez wpływa na prawidłowe działanie układu sercowo-naczyniowego. Miedź i cynk podnoszą odporność organizmu, poprawiają także stan włosów i paznokci. Właśnie dlatego po zarodki powinny sięgać zwłaszcza osoby osłabione, z niedoborami witamin i minerałów.

Zarodki pszenne są polecane także osobom będącym na diecie, która często bywa uboga w rozmaite składniki odżywcze. Zawarty w zarodkach pszenicy błonnik zapewnia poczucie sytości. 100 gramów zarodków to 349 kalorii. Dziennie dobrze jest spożywać 3 łyżki zarodków, a to tylko 96 kalorii! Indeks glikemiczny zarodków to z kolei zaledwie 15 jednostek.

 

2. Warzywa i owoce

Brokuły

Brokuły są bogate w błonnik, wapń, potas, kwas foliowy i składniki odżywcze. Zmniejszają ryzyko rozwoju chorób serca, cukrzycy i niektórych nowotworów. Zawierają również witaminę C, a także beta-karoten.

Jedna 100-gramowa porcja brokułów może zapewnić ponad 150 procent zalecanego dziennego spożycia witaminy C.

Rozgotowanie brokułów może pozbawić je składników odżywczych. Najlepiej jest przygotować je na parze.

Jabłka

Jabłka są doskonałym źródłem przeciwutleniaczy, które zwalczają wolne rodniki. Wolne rodniki to szkodliwe substancje wytwarzane w ciele, które powodują niepożądane zmiany. Sprzyjają procesowi starzenia się i niektórym chorobom. Badania wykazały, że przeciwutleniacz znajdujący się w jabłkach może przedłużyć żywotność.

Naukowcy z Florida State University udowodnili, że grupa starszych kobiet, która codziennie spożywała jabłka, zanotowała 23-procentowy spadek poziomu złego cholesterolu (LDL) i 4-procentowy wzrost dobrego cholesterolu (HDL) już po 6 miesiącach.

Jarmuż

Jarmuż to warzywo, którego wartości odżywcze i właściwości zdrowotne były doceniane już w starożytności. Jednak w Polsce wciąż służy bardziej do ozdabiania półmisków niż do jedzenia. To ogromny błąd, ponieważ jarmuż zapobiega wielu groźnym chorobom, takim jak nowotwory i choroby serca.

Jarmuż to odmiana kapusty o długich, pomarszczonych liściach, której właściwości zdrowotne są doceniane m.in. w Skandynawii. W Polsce mało kto wie, jakie wartości odżywcze posiada jarmuż, dlatego jest traktowany bardziej jako roślina ozdobna. Tymczasem barwne liście jarmużu (w różnych odcieniach zieleni, fioletowozielone i fioletowobrązowe) są skarbnicą białka, błonnika, witamin - przede wszystkim C i K, a także soli mineralnych - zwłaszcza wapnia i potasu, oraz sulforafanu - silnego przeciwutleniacza.

Jarmuż, podobnie jak brokuły i inne warzywa kapustne, jest skarbnicą sulforafanu - przeciwutleniacza, który ma silne działanie antynowotworowe. Sulforafan może uchronić m.in. przed rakiem prostaty, płuc i jelita grubego. Jednak, aby jarmuż zachował jak najwięcej swoich przeciwnowotworowych właściwości, powinien być gotowany podobnie jak brokuły, czyli na parze przez maksimum 3-4 minuty. W przeciwnym razie straci swoje prozdrowotne działanie.

Jarmuż zawiera indole, które hamują wydzielanie aktywnych estrogenów, dzięki czemu zapobiega też rakowi piersi. Poza tym jarmuż zwiera karotenoidy (beta karoten, luteinę, zeaksantynę) - przeciwutleniacze, które również hamują szkodliwe procesy oksydacyjne, a co za tym idzie - mogą zapobiegać rozwojowi chorób nowotworowych. Dowiedziono, że spożycie karotenoidów może obniżyć występowanie takich nowotworów, jak: rak jamy ustnej, krtani, przełyku i pęcherza moczowego. Warto wiedzieć, że kolor nadawany przez karotenoidy (czyli żółty, pomarańczowy lub czerwony) w jarmużu jest maskowany chlorofilem – zielonym barwnikiem, który również ma działanie przeciwutleniające i wspomaga procesy oczyszczania organizmu - tworzy silne połączenia z częścią toksycznych związków (w tym z niektórymi substancjami rakotwórczymi), dzięki czemu mniejsza ilość szkodliwych związków dociera do tkanek organizmu.

Jarmuż jest także skarbnicą innej antynowotworowej substancji - witaminy K, która również hamuje rozwój niektórych nowotworów, m.in. nowotworów piersi, nowotworów jajnika, okrężnicy, pęcherzyka żółciowego, wątroby. Jak przekonują specjaliści z Instytutu Żywności i Żywienia, jej niedobór może być przyczyną zwiększonego ryzyka rozwoju nowotworów.

Jagody

Jagody - owoce bogate w błonnik, przeciwutleniacze i składniki odżywcze.

Według badań przeprowadzonych w Harvard Medical School, osoby dorosłe, które jedzą dużo jagód (i truskawek), są mniej narażone na pogorszenie funkcji poznawczych w porównaniu z innymi osobami.

Naukowcy z Texas Woman's University odkryli, że jagody pomagają ograniczyć otyłość. Wykazano, że polifenole roślinne, które zawierają jagody, zmniejszają rozwój komórek tłuszczowych (adipogeneza), jednocześnie indukując rozkład lipidów i tłuszczu (lipoliza).

Regularne spożywanie jagód może zmniejszyć ryzyko nadciśnienia o 10 procent, ze względu na bioaktywne związki jagód, antocyjany.

Awokado

Wiele osób unika awokado ze względu na wysoką zawartość tłuszczu. Twierdzenie, że unikanie wszystkich tłuszczów prowadzi do lepszego zdrowia i kontrolowania masy ciała - to mit. Awokado jest bogate w zdrowe tłuszcze, a także witaminy B, K, E i ma bardzo wysoką zawartość błonnika. Badania wykazały, że regularne spożywanie awokado obniża poziom cholesterolu we krwi.

Ekstrakty z awokado są poddawane badaniom aby sprawdzić, czy mogą być przydatne w leczeniu cukrzycy lub nadciśnienia. Naukowcy z Ohio State University odkryli, że substancje odżywcze pobrane z awokado były w stanie zatrzymać komórki raka jamy ustnej, a nawet zniszczyć niektóre komórki przedrakowe.

Zielone warzywa liściaste

Badania wykazały, że duże spożycie warzyw, takich jak szpinak lub kapusta, może znacznie obniżyć ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2.

Szpinak jest bardzo bogaty w przeciwutleniacze, szczególnie w wersji nierozgotowanej. Najlepiej przygotować go gotując na parze. Jest świetnym źródłem witamin A, B-6, C, E i K, a także selenu, niacyny, cynku, fosforu, miedzi, kwasu foliowego, potasu, wapnia, manganu, betainy i żelaza.

Słodkie ziemniaki

Słodkie ziemniaki są bogate w błonnik pokarmowy, beta-karoten (witaminę A), potas, witaminę C i witaminę B-6.

Naukowcy porównali wartość odżywczą słodkich ziemniaków z innymi warzywami. Słodki ziemniak zajął pierwsze miejsce, gdy uwzględniono witaminy A i C, żelazo, wapń, białko i węglowodany złożone.

3. Ryba, mięso i jajka

W poszukiwaniu zdrowego białka 🙂

Ryby

Ryby mają liczne właściwości zdrowotne i wartości odżywcze. Dietetycy i lekarze nie mają wątpliwości: osoby, które jedzą dużo ryb, rzadziej zapadają na choroby układu krążenia, miażdżycę, alergie i nowotwory. O tym, jak ważną rolę ryby odgrywają w naszej diecie, może świadczyć fakt, że podaje się je dzieciom już pod koniec 1. roku życia, jeśli maluch nie jest alergikiem.

Ze względu na ogromną wartość odżywczą ryby powinny trafiać na nasz stół co najmniej 2-3 razy w tygodniu, zwłaszcza tłuste morskie. Statystyczny Japończyk zjada rocznie 65 kg ryb, Norweg - 46 kg, podczas gdy my tylko ok. 13 kg. Czas to zmienić.

Ryby morskie są zazwyczaj zdrowsze od słodkowodnych, ponieważ zawierają więcej cennych kwasów tłuszczowych omega-3.

To właśnie wielonienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3 są największym skarbem ryb. Nie bez racji nazywa się je niezbędnymi nienasyconymi kwasami tłuszczowymi (NNKT). Problem w tym, że organizm człowieka nie potrafi ich sam wytworzyć, dlatego musimy je regularnie dostarczać z pożywieniem. Potrzebujemy ok. 2 g kwasów omega-3 dziennie. Aby zaspokoić to zapotrzebowanie, powinniśmy zjadać 2 razy w tygodniu porcję ryby, np. po 150 g łososia lub po 50 - 75 g śledzia. Jeśli nie lubisz ryb świeżych, możesz je zastąpić puszką sardynek czy szprotek.

Kwasy omega-3 są niezwykle ważne w profilaktyce chorób serca i układu krążenia. Osoby, które jadają ryby, w starszym wieku mają lepszą pamięć, zdolność kojarzenia, rzadziej zapadają na chorobę Alzheimera i demencję. Omega-3 poprawiają wzrok, a także są niezastąpione w profilaktyce i leczeniu osteoporozy, wzmacnianiu układu odpornościowego.

Ryby zawierają także liczne witaminy i składniki mineralne. Ilość witamin w rybach zależy od zawartości tłuszczu: chude ryby są bogatsze w rozpuszczalne w wodzie witaminy z grupy B, natomiast tłuste zawierają więcej witamin rozpuszczalnych w tłuszczu, takich jak witamina A, D i E.

Specjaliści podkreślają, że białko w mięsie ryb jest równie wartościowe, jak białko zwierząt rzeźnych i łatwo przyswajalne.

Kurczak

Mięso kurczaka jest tanie, dietetyczne, lekkostrawne, idealne dla osób, które chcą budować masę ciała i dla tych, którzy mają problemy z żołądkiem. Można je szybko i łatwo przyrządzić.

Białe mięso kurczaka można spożywać częściej niż czerwone mięso, takie jak wołowina. Czerwone mięso może mieć, w spojrzeniu długoterminowym, bardziej szkodliwy wpływ na ogólny stan zdrowia.

Należy pamiętać, aby właściwie przygotować kurczaka, unikać głębokiego smażenia. Ważne jest również usunięcie skóry, ponieważ zawiera ona duże ilości tłuszczu.

Jajka

Jajka to kolejne źródło białka, które można łatwo włączyć do zbilansowanej diety. Ponieważ są bardzo wszechstronne, można je dodawać do wielu posiłków - nie tylko do śniadania.

Zawierają witaminy, w tym witaminę B-2, znaną również jako ryboflawina i witaminę B-12. Są także dobrym źródłem niezbędnego aminokwasu leucyny, który jest ważny dla stymulacji syntezy białek mięśniowych.

Żółtko jaja zawiera większość witamin i minerałów. Zawiera także tłuszcz i cholesterol, jednak badania wykazały, że jaja nie zwiększają ryzyka chorób serca. Spożywanie tłuszczu w umiarkowanych ilościach jest całkowicie zdrowe.

 

Równowaga i umiar

Należy zwrócić uwagę, że najważniejsze jest wykorzystywanie różnorodnych produktów w zbilansowanej diecie. Produkty te, oraz ich połączenie muszą być dostosowane do konkretnej osoby. Każdy z nas jest inny i potrzebuje czegoś innego. Nie ma uniwersalnej, wspaniałej diety.

Należy pamiętać również o zdrowym rozsądku. Cheat day raz na jakiś czas jest świetnym pomysłem. Nie sztuką jest wytrwać w danej diecie miesiąc ale całe życie 😉

 

• Aronson, W. J., Kobayashi, N., Barnard, R. J., Henning, S., Huang, M., Jardack, P. M., ... & Freedland, S. J. (2011). Phase II prospective randomized trial of a low-fat diet with fish oil supplementation in men undergoing radical prostatectomy. Cancer prevention research, 4(12), 2062-2071

cancerpreventionresearch.aacrjournals.org/content/4/12/2062.short

• Chai, S. C., Hooshmand, S., Saadat, R. L., & Arjmandi, B. H. (2011). Daily apple consumption promotes cardiovascular health in postmenopausal women. Journal of the Federation of American Societies for Experimental Biology, 25(971.10)

deepcapture.com/wp-content/uploads/ProPectin-Clincal-Trials.pdf

• Berryman, C. E., Preston, A. G., Karmally, W., Deckelbaum, R. J., & Kris-Etherton, P. M. (2011). Effects of almond consumption on the reduction of LDL-cholesterol: a discussion of potential mechanisms and future research directions. Nutrition reviews, 69(4), 171-185

academic.oup.com/nutritionreviews/article-abstract/69/4/171/1909266/Effects-of-almond-consumption-on-the-reduction-of?redirectedFrom=fulltext

• Blueberries may inhibit development of fat cells. (n.d.)

eurekalert.org/pub_releases/2011-04/foas-bmi040711.php

• Brasky, T. M., Darke, A. K., Song, X., Tangen, C. M., Goodman, P. J., Thompson, I. M., ... Klein, E. A. (2013). Plasma phospholipid fatty acids and prostate cancer risk in the SELECT trial. Journal of the National Cancer Institute, 105(15), 1132-1141

academic.oup.com/jnci/article/105/15/1132/926341/Plasma-Phospholipid-Fatty-Acids-and-Prostate

• Cassidy, A., Mukamal, K. J., Liu, L., Franz, M., Eliassen, A. H., & Rimm, E. B. (2013). High Anthocyanin Intake Is Associated With a Reduced Risk of Myocardial Infarction in Young and Middle-Aged WomenClinical Perspective. Circulation, 127(2), 188-196

circ.ahajournals.org/content/127/2/188.short

• Cramer, J. M., & Jeffery, E. H. (2011). Sulforaphane absorption and excretion following ingestion of a semi-purified broccoli powder rich in glucoraphanin and broccoli sprouts in healthy men. Nutrition and cancer, 63(2), 196-201

tandfonline.com/doi/abs/10.1080/01635581.2011.523495

• Davidson, R. K., Jupp, O., Ferrars, R., Kay, C. D., Culley, K. L., Norton, R., ... Clark, I. M. (2013). Sulforaphane Represses Matrix‐Degrading Proteases and Protects Cartilage From Destruction In Vitro and In Vivo. Arthritis & Rheumatism, 65(12), 3130-3140

onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/art.38133/full

• Devore, E. E., Kang, J. H., Breteler, M., & Grodstein, F. (2012). Dietary intakes of berries and flavonoids in relation to cognitive decline. Annals of neurology, 72(1), 135-143

onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/ana.23594/full

• Di Giuseppe, D., Wallin, A., Bottai, M., Askling, J., & Wolk, A. (2014). Long-term intake of dietary long-chain n-3 polyunsaturated fatty acids and risk of rheumatoid arthritis: a prospective cohort study of women. Annals of the rheumatic diseases, 73(11), 1949-1953

ard.bmj.com/content/73/11/1949.short

• Egg nutrition facts. (n.d.) Retrieved from

eggnutritioncenter.org/egg-101/

• Examination Survey (NHANES) 2001–2008. Nutrition journal, 12(1), 1

nutritionj.biomedcentral.com/articles/10.1186/1475-2891-12-1

• Griep, L. M. O., Verschuren, W. M., Kromhout, D., Ocké, M. C., & Geleijnse, J. M. (2011). Colors of fruit and vegetables and 10-year incidence of stroke. Stroke, 42(11), 3190-3195.Retrieved from

stroke.ahajournals.org/content/42/11/3190.short

• Moghe, S. S., Juma, S., Imrhan, V., & Vijayagopal, P. (2012). Effect of blueberry polyphenols on 3T3-F442A preadipocyte differentiation [Abstract]. Journal of medicinal food, 15(5), 448-452

online.liebertpub.com/doi/abs/10.1089/jmf.2011.0234

Trener personalny, specjalista ds. żywienia
mgr inż. Ryszard Czarkowski

Trener personalny Wrocław
Trening personalny Wrocław
Trener personalny online
Dietetyk Wrocław
Dieta online
Odchudzanie online